Cưới... chính mình

Tuy nhiên, chỉ được vài năm, thậm chí vài tháng sau đám cưới, chàng phát hiện ra chàng không yêu nàng nữa và tất cả những “đức tính” mà chàng gán cho nàng thực ra là do chàng nghĩ ra. Vậy lỗi lầm là do đâu? Theo Carl Jung, một nhà tâm lý học người Thụy Điển, chính “tính nữ” trong người đàn ông đã làm hại anh ta.

Điều tưởng chừng khó tin này lại trở thành một lý thuyết rất thịnh hành vào cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20 ở các nước phương Tây, khi Jung đưa ra khái niệm anima, nguyên nghĩa La tinh là “tâm hồn” nhưng có thể hiểu nôm na là “tính nữ” trong người đàn ông. Tính nữ này trong vô thức của người đàn ông được nhân cách hóa trong giấc mơ bằng một hình tượng hoặc bằng hình ảnh một phụ nữ.

“Tính nữ” này tồn tại trong vô thức của một người đàn ông. Tuy nhiên, trong quá trình trưởng thành, với chất nam tính tăng lên, đứa bé và sau đó là thanh niên có thể cố gắng gạt bỏ những gì mà nó cho đó là phẩm chất của phụ nữ. Chúng ta có thể thấy những cậu bé ban đầu không phản đối gì việc bố mẹ mặc cho cậu những bộ quần áo hoa hoè, thậm chí còn thấy thích thú những hình thù đáng yêu đó.

 

Nhưng khi bắt đầu đi học và lớn thêm chút nữa, một cậu bé lớp 4 bắt đầu từ chối đôi tất có hình chú gấu mẹ mua cho vì trong một lần chơi đá bóng với chúng bạn, hình con gấu trong tất của chú vô tình lộ ra và thế là đám bạn được một phen hả hê. Cậu bé về nhà, cố gắng thuyết phục mẹ mua cho cậu một bộ tất mới, hoặc ít nhất là 2 đôi tất “nam tính” một chút. Nhưng người mẹ, với “tính nữ” áp đảo vẫn tiếp tục mua cho cậu bé những đôi tất hình hoa lá. Cậu bé, không còn cách nào khác là đi tất của bố, phần vì chất nam tính trong cậu đang trỗi dậy, phần vì không muốn đám bạn có cơ hội chọc cậu là đồ con gái.

Tuy nhiên, có khi nào bạn bắt gặp cậu con trai rất nam tính của mình nhìn ngắm những bộ váy trong tủ quần áo của mẹ? Hay có khi nào cậu con trai vừa cười ngặt nghẽo vừa kể cho bạn nghe về giấc mơ đêm qua của cậu, giấc mơ mà cậu mặc váy và trang điểm như con gái? Theo lý thuyết của Jung thì “tính nữ” trong mỗi người đàn ông đã chi phối điều này. “Tính nữ” đó dù bị các hormone nam nhấn chìm trong vô thức nhưng không có nghĩa là nó hoàn toàn biến mất.

 

Vậy “tính nữ” đó sẽ mãi mãi ngủ quên trong vô thức? PGS. Nguyễn Hồi Loan, giảng viên Khoa Tâm lý, trường ĐH KHXH&NV cho biết, “tính nữ” này sẽ được thỏa mãn trong giấc mơ và luôn biến đổi một cách vô thức nó có thể được phóng chiếu lên một hoặc đôi khi, vài phụ nữ.

 

Một chàng trai nói với mẹ mình: “Con yêu cô ấy vì cô ấy thùy mị, nết na...” nhưng rốt cục người mẹ chả thấy cô con dâu có được đức tính nào trong số hàng loạt thứ mà con trai đã kê ra. Chàng trai sau khi lấy cô gái cũng... phát chán vì cô chẳng giống những gì anh đã mong đợi. Tuy nhiên, có phải lúc nào những lỗi lầm như thế cũng thuộc về người con gái? Rất có thể, chàng trai đã cưới cô gái vì anh ta tưởng cô gái có những thứ mà chàng mong muốn chứ không phải vì bản thân cô gái. Và thế là mâu thuẫn xảy ra. Nó cũng tương tự như một bi kịch nhầm lẫn về vai trò. Một người phụ nữ thấy sao anh chàng hàng xóm lại có thể dịu dàng và ngọt ngào đến thế, nàng bỏ chồng sang với anh hàng xóm. Từ đó, nàng trở thành vợ của anh hàng xóm, anh hàng xóm lại sắm vai chồng của nàng và anh không còn ngọt ngào với nàng như xưa nữa, trong khi, nàng theo dõi, anh vẫn ngọt ngào với những người phụ nữ khác.

Bi kịch nhầm lẫn về vai trò đó cũng giống như khi vô thức của người đàn ông thôi thúc anh ta lấy một người phụ nữ để thỏa mãn “tính nữ” của mình nhưng vỡ mộng vì người phụ nữ đó không được như anh muốn. “Tính nữ” trong một người đàn ông mang đặc trưng của một người phụ nữ thấp kém do nó không được nuôi dưỡng bởi đạo đức và chưa được hoàn thiện về nhân cách nên nó có hiệu ứng tức giận.

Điều này cũng lý giải việc đôi khi chúng ta không hiểu nổi tại sao một người đàn ông đẹp đẽ, cao thượng dường kia lại chết mê chết mệt một người đàn bà vừa xấu người vừa xấu nết, nói tóm lại là “không được cái nết gì”, trong khi có biết bao người phụ nữ vừa đẹp người vừa đẹp nết sẵn sàng chết vì anh. “Tính nữ thấp kém” trong con người anh ta đã khiến anh si mê người phụ nữ này, nó phù hợp với “tính nữ” của anh ta, thỏa mãn được những thôi thúc vô thức từ khi còn bé xíu bị dồn nén lại, cho nên, dù chị chàng có quá quắt thế nào, anh vẫn một mực yêu tha thiết.

Câu hỏi đặt ra là: nếu như “tính nữ” trong người đàn ông bị dồn nén thì chuyện gì sẽ xảy ra? Nếu “kẻ ẩn mặt” này bị “đàn áp”, không được thỏa mãn trong giấc mơ hoặc phóng chiếu được lên một người phụ nữ thì nó sẽ biểu hiện dưới dạng cảm xúc phi lý, khó chịu hay giận dữ, thậm chí có thể dẫn đến lệch lạc về tình dục. Đó là một nỗ lực của vô thức nhằm tạo ra một sự tự điều chỉnh thông qua sự bù trừ. PGS. TS Nguyễn Hồi Loan cho rằng, việc đàn ông có được sự nhạy cảm trời cho của phụ nữ thì đó lại là một điều đau khổ đối với anh ta. PGS. TS Loan đã từng gặp những người phụ nữ ước ao giá như chồng tát mình một cái nhưng nỗi mong chờ đó cả đời không xảy ra vì người đàn ông của họ quá dịu dàng và mềm mỏng.

Tuy nhiên, PGS. TS Nguyễn Hồi Loan cũng cho biết: “Ý thức con người hoàn toàn có thể can thiệp vào quá trình phát triển “tính nữ” này. Từ nhỏ, bố mẹ có thể giúp con đi đúng với giới tính của mình bằng cách hướng cho chúng những trò chơi phù hợp với giới tính của chúng. Việc một người đàn ông có ý thức tự điều chỉnh mình từ lúc mới trưởng thành cũng là một cách để tránh những nỗi đau khổ như lệch lạch về giới tính, mặc dù điều này là vô cùng khó khăn”.

Ở các nước phương Tây, khi bệnh nhân có dấu hiệu bất thường về tâm lý và tìm đến bác sỹ thì các bác sỹ tâm thần thường cân nhắc đến các yếu tố vô thức, trong đó, có những phức cảm về mặt “tính nữ” mang tên anima và “tính nam” mang tên animus. Hơn nữa, những minh chứng từ y học cũng cho thấy hormone nữ tồn tại trong cơ thể của người đàn ông. Người ta thường nghe nói đến trường hợp 7 chị em gái trong một gia đình phía Bắc nước Albania. Họ nổi tiếng vì khi còn bé là con gái, nhưng khi đến tuổi dậy thì, cơ quan sinh dục nam bỗng... mọc ra, ngực không phát triển và dần dần 7 người đều biến thành nam giới, nam giới thực thụ. Các nhà khoa học cho rằng, đó là sự thay đổi về phát triển hormone, hormone nam đã chiến thắng hormone nữ trong một cuộc chiến vô cùng quái dị. Giả thuyết của các nhà sinh vật học về quá trình hình thành các sinh vật có giới tính cũng rất phù hợp với lý thuyết của Jung. Giả thuyết đó cho rằng, các sinh vật có giới tính đều có xuất phát điểm từ một sinh vật lưỡng tính nên tính về mặt sinh học, việc “rơi rớt” “tính nữ” trong người đàn ông là hoàn toàn có thể xảy ra.

 

PGS.TS Nguyễn Hồi Loan. Ai đã từng nghe câu chuyện thần thoại của Platon, nhà triết học của Hi Lạp cổ đại thì cũng sẽ thấy được mối liên hệ với câu chuyện “tính nữ” này: Khởi thủy, con người tròn như một quả bóng, một tổng thể có ý nghĩa, lưỡng tính. Con người xa lạ này có 4 chân, 4 tay, 1 cổ và 2 mặt và có một sức mạnh rất lớn lao. Rồi ỷ vào sức mạnh đó, con người tìm cách tấn công các vị thần. Thần Zeus nổi giận đã phân chia họ thành hai nửa riêng biệt.   Kể từ đó, con người sống như thể chỉ là để nỗ lực tìm lại nửa giới tính kia của mình để khôi phục trạng thái trước kia, người đàn ông hướng tới sự trọn vẹn bằng cách kết hôn với người phụ nữ mà anh ta phóng chiếu “tính nữ” của mình lên đó.