Hà Nội
23°C / 22-25°C

Cuộc cách mạng không có vũ trang

Thứ ba, 08:52 04/01/2011 | Gia đình

GiadinhNet - Mặc dù công tác bình đẳng giới đã đạt được những thành quả nhất định, tuy nhiên đây đó vẫn tồn tại nhiều định kiến giới, làm cản trở hạnh phúc của mỗi gia đình.

Nhân dịp đầu năm mới 2011, PV Báo GĐ&XH đã có cuộc gặp gỡ và trao đổi với PGS. TS Lê Thị Quý, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu giới và phát triển (Trường Đại học KHXH&NV).
 
Có "tiềm năng" nhưng chưa tận dụng hết
 
Là người tiên phong trong phong trào đấu tranh về bình đẳng giới, bà đánh giá thế nào về mức độ bình đẳng giới ở Việt Nam?
 
- Công tác bình đẳng giới của Việt Nam so với thế giới thì đứng ở mức trung bình, hơn rất nhiều các nước hồi giáo và châu Phi, nhưng lại chậm so với các nước phát triển.
 
Việt Nam là một nước tiềm năng trong công tác bình đẳng giới, bởi sự hiểu biết và truyền thống tôn trọng phụ nữ từ xa xưa. Những câu thành ngữ như "lệnh ông không bằng cồng bà", "làm trai rửa bát quét nhà, vợ gọi thì dạ, bẩm bà tôi đây"... là rất đề cao phụ nữ.
 
Bên cạnh đó, đội ngũ những nhà khoa học về bình đẳng giới khá lớn mạnh, nhiều người có tâm huyết và thực sự hiểu biết. Đó là những điều kiện rất thuận lợi cho công tác bình đẳng giới, nhưng trên thực tế thì chúng ta chưa tận dụng được hết những tiềm năng này.

Có tiềm năng nhưng chưa được tận dụng hết, theo bà là do công tác bình đẳng giới vẫn bị coi nhẹ hay còn vì lý do gì?

- Thực chất là Việt Nam không hề coi nhẹ công tác bình đẳng giới. Điều đó thể hiện qua việc đề ra những chính sách liên quan đến vấn đề này như: Ra luật về bình đẳng giới, thành lập Vụ Bình đẳng giới (thuộc Bộ LĐ, TB&XH), đưa những mục tiêu về bình đẳng giới vào chương trình mục tiêu quốc gia... Về mặt chính sách, luật pháp chúng ta không thiếu nhưng lại thiếu bộ máy thực hiện. Bộ máy này không những thiếu mà còn yếu và chưa đồng bộ.

Phụ nữ có khi làm việc nhiều gấp đôi nam giới

Nhiều người quan niệm rằng, đấu tranh cho bình đẳng giới là đấu tranh cho phụ nữ, vì thế sẽ "hạn chế" quyền của nam giới. Liệu cuộc đấu tranh này có vấp phải sự phản đối của "nửa thế giới" kia?

- Bình đẳng giới là để hạnh phúc, chứ không phải là đấu tranh ai thắng ai thua. Công cuộc đấu tranh đòi quyền bình đẳng giới, giải phóng phụ nữ, thực chất là nhằm mang lại cuộc sống hạnh phúc cho cả hai giới. Trong mọi mối quan hệ giữa con người với con người, đặc biệt là quan hệ vợ chồng thì sự bình đẳng bao giờ cũng là tiền đề để tạo nên hạnh phúc. Một mối quan hệ "cao - thấp" sẽ không bao giờ mang lại hạnh phúc trọn vẹn.

Bà có thể nói rõ hơn về việc khó đạt được hạnh phúc khi duy trì mối quan hệ bất bình đẳng giới?

Những nghịch lý

"Những nước đạt được nhiều tiến bộ về bình đẳng giới là những nước mà luật pháp của họ rất cụ thể, rõ ràng. Ví dụ ở Áo có quy định "Nam giới không làm việc nhà là phạm luật"; ở Thụy Điển có quy định "Con ốm, bố được nghỉ". Trong khi đó ở ta, việc mang thai và sinh đẻ của phụ nữ đôi khi còn bị đối xử thiếu công bằng. Vì mang thai, vì sinh nở nên phụ nữ bị hạ danh hiệu cuối năm, bị cắt tiền thưởng năm...”.
PGS .TS Lê Thị Quý
- Tôi xin lấy ví dụ về sự phân chia công viêc gia đình, coi công việc gia đình là của phụ nữ. Đây là một sự phân chia lao động mang nặng định kiến giới, là điển hình của bất bình đẳng giới tại Việt Nam. Vì sự "phân chia" này  mà thời gian làm việc của phụ nữ nhiều gấp đôi nam giới. Bởi ngoài 8 tiếng làm việc ngoài xã hội như nam giới, nữ giới còn phải gánh trách nhiệm công việc gia đình, chăm sóc con cái.
 
Nghiên cứu của Viện Gia đình và Giới đã cho thấy, thời gian làm việc mỗi ngày của nữ giới là từ 12 - 16 tiếng, còn nam giới chỉ 8 tiếng. Trong khi nam giới đi làm về được nghỉ ngơi để tái tạo sức lao động thì phụ nữ dường như không được hưởng cái quyền tối thiểu đó. Trong gia đình, người phụ nữ vui vẻ thì sẽ có  hạnh phúc. Ngược lại, người phụ nữ stress, căng thẳng, sự bất hạnh sẽ ập lên cả gia đình, trong đó có cả người đàn ông.

Đã từng có những diễn đàn trên mạng bàn về "đàn ông Việt Nam", với những ý kiến cho rằng "đàn ông Việt Nam đang thất thế". Nguyên nhân là bởi tư tưởng gia trưởng, không tôn trọng phụ nữ... Còn ý kiến của bà thì sao?

- Đó là sự thật. Tôi đã từng tiếp xúc với một số Việt kiều, họ nói với tôi rằng, họ thực sự xấu hổ khi biết có người vợ Việt Nam bị chồng đập đầu vào bếp khi chị đang nấu cơm. Lý do là vì bận nấu cơm nên chị vợ chưa kịp ra bóp vai cho chồng. Tôi biết xung quanh tôi thôi, có rất nhiều phụ nữ vừa phải lo kinh tế gia đình, vừa làm hết mọi việc trong nhà từ A - Z nhưng vẫn bị chồng đối xử tệ... Tất cả thực tế đó đã khiến cho phụ nữ trẻ sợ lấy chồng, hoặc tìm cách lấy chồng ngoại. Mới đây, một cuộc khảo sát còn cho thấy, gần 100% phụ nữ trẻ ở xã Đại Hợp (huyện Kiến Thụy, thành phố Hải Phòng) đi lấy chồng Hàn Quốc, Đài Loan. Lấy chồng ngoại một cách ào ạt như vậy là một sự lạ và đàn ông Việt cũng cần nhìn lại mình.

Hy vọng về tương lai tươi sáng

Với những tồn tại trên, liệu có thể hy vọng được về một tương lai tươi sáng của bình đẳng giới ở Việt Nam không thưa bà?

- Gốc gác của bất bình đẳng giới là xuất phát từ quan niệm, từ hệ tư tưởng. Do vậy, muốn có bình đẳng giới trước hết phải tác động vào hệ tư tưởng (bước 1), bằng luật pháp (bước 2), bằng phong tục tập quán (bước 3) và thói quen lối sống (bước 4). Điều đáng mừng là công tác bình đẳng giới của ta đi đúng đường. Chúng ta đã tác động hệ tư tưởng (đó là tư tưởng bình đẳng giới). Pháp luật chúng ta cũng đã có, đó là sự ra đời của Luật Bình đẳng giới. Hiện nay, chúng ta ở bước thứ 3, đang "đánh" vào  phong tục tập quán (ví dụ nam giới chia sẻ công việc gia đình). Tiếp đến sẽ là làm thay đổi thói quen, lối sống.

Có thể nói công cuộc đấu tranh cho bình đẳng giới như một cuộc cách mạng, chỉ khác cuộc cách mạng này không có vũ trang. Cuộc cách mạng đánh vào hệ tư tưởng là cuộc cách mạng khó khăn nhất, tuy nhiên tôi tin Việt Nam với nhiều điều kiện thuận lợi như đã phân tích thì công cuộc này chắc chắn sẽ thành công.
 
- Xin cảm ơn bà!

 Lâm Vũ (thực hiện)
thanhloan
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Muốn trẻ lớn lên giao tiếp thành công thì có 10 phép lịch sự tối thiểu bạn phải dạy con

Muốn trẻ lớn lên giao tiếp thành công thì có 10 phép lịch sự tối thiểu bạn phải dạy con

Nuôi dạy con - 14 phút trước

GĐXH - Một người lịch sự luôn nhận được cái nhìn thiện cảm, sự trân trọng của mọi người. Vì vậy, trẻ em cần được giáo dục về phép lịch sự và những hành vi đẹp khi giao tiếp với người khác.

Làm mẹ đơn thân khi đang ở đỉnh sự nghiệp, nàng Á hậu Việt sớm dạy con tự lập và 3 quy tắc an toàn mà cha mẹ nào cũng nên ghi nhớ

Làm mẹ đơn thân khi đang ở đỉnh sự nghiệp, nàng Á hậu Việt sớm dạy con tự lập và 3 quy tắc an toàn mà cha mẹ nào cũng nên ghi nhớ

Nuôi dạy con - 2 giờ trước

GĐXH - Mỹ nhân Vbiz đã đặt ra những tiêu chí dạy con gái sớm nắm bắt hạnh phúc cho chính mình mà không phải phụ thuộc vào bất cứ ai.

10 năm chăm sóc cụ bà bị con cái bỏ bê trong căn nhà 200m2, tôi không có tên trong di chúc nhưng vẫn thấy ấm lòng

10 năm chăm sóc cụ bà bị con cái bỏ bê trong căn nhà 200m2, tôi không có tên trong di chúc nhưng vẫn thấy ấm lòng

Gia đình - 4 giờ trước

Dẫu không được trực tiếp thừa kế tài sản nào từ bà cụ nhưng người phụ nữ này vẫn vô cùng hạnh phúc và biết ơn bà cụ này.

Chòm sao may mắn nhất năm 2024 gọi tên cung hoàng đạo này

Chòm sao may mắn nhất năm 2024 gọi tên cung hoàng đạo này

Gia đình - 5 giờ trước

GĐXH - Năm 2024, cung hoàng đạo này sẽ gặp nhiều may mắn trong cuộc sống và công việc và có rất nhiều người hỗ trợ bạn từ đầu cho tới cuối năm.

Tôi 'xao lòng' với nữ đồng nghiệp, bỗng tỉnh ngộ khi nghe vợ kể chuyện

Tôi 'xao lòng' với nữ đồng nghiệp, bỗng tỉnh ngộ khi nghe vợ kể chuyện

Chuyện vợ chồng - 17 giờ trước

Tôi nhìn vợ, không hiểu cô ấy nói vậy có ý gì, thấy hơi chột dạ. Chuyện ai đó đi ngược chiều gây tai nạn thì liên quan gì đến việc ngoại tình mà cô ấy lại chuyện nọ xọ chuyện kia.

Mẹ chồng gánh hậu quả khi làm khó con dâu

Mẹ chồng gánh hậu quả khi làm khó con dâu

Gia đình - 18 giờ trước

GĐXH - Rạn nứt giữa bố mẹ chồng và con dâu là lý do phổ biến nhất gây đổ vỡ cho gia đình lớn.

Tôi ngoại tình bỏ vợ, sau đó ân hận khi nghe mẹ đẻ tiết lộ điều này

Tôi ngoại tình bỏ vợ, sau đó ân hận khi nghe mẹ đẻ tiết lộ điều này

Chuyện vợ chồng - 19 giờ trước

Chạy vào bệnh viện, tôi thấy vợ cũ đang chăm sóc mẹ tôi từng chút một. Tự dưng nghĩ đến người vợ mới, tôi không khỏi nhói lòng.

Bị chồng bạo hành dã man, vợ gọi cho người yêu cũ để cầu cứu và cái kết bất ngờ gây xôn xao dư luận

Bị chồng bạo hành dã man, vợ gọi cho người yêu cũ để cầu cứu và cái kết bất ngờ gây xôn xao dư luận

Chuyện vợ chồng - 22 giờ trước

Câu chuyện của người phụ nữ ở Malaysia đang khiến dân mạng dậy sóng với những phản ứng trái chiều.

Top 5 cung hoàng đạo gặp nhiều may mắn nhất trong tình yêu, hạnh phúc năm 2024

Top 5 cung hoàng đạo gặp nhiều may mắn nhất trong tình yêu, hạnh phúc năm 2024

Gia đình - 1 ngày trước

GĐXH - Khi bánh xe vận mệnh quay tròn, năm 2024 sẽ mở ra một chương mới đầy sắc màu cho cuộc đời 5 cung hoàng đạo trong hành trình tìm kiếm tình yêu đích thực.

Bạn muốn con lớn lên thành công, lúc còn nhỏ nhất định phải dạy 10 điều cần thiết này

Bạn muốn con lớn lên thành công, lúc còn nhỏ nhất định phải dạy 10 điều cần thiết này

Nuôi dạy con - 1 ngày trước

GĐXH - Với những đứa trẻ, phát triển những kỹ năng và hành vi quan trọng trong kinh doanh sẽ giúp chúng tự làm chủ và thành công trong cuộc sống.

Top