Thành tựu của Ngành Y tế trong việc đẩy mạnh phong trào “Vệ sinh yêu nước, nâng cao sức khỏe nhân dân“

> Kêu gọi toàn dân tham gia vệ sinh phòng bệnh/ Trách nhiệm các cấp, các ngành và toàn thể nhân dân trong phong trào Vệ sinh yêu nước

 

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến phát biểu tại lễ phát động.

 

Lễ Phát động Phong trào “Vệ sinh yêu nước, nâng cao sức khỏe nhân dân” được tổ chức nhằm phát động toàn dân trên cả nước tiếp tục hưởng ứng lời kêu gọi của Bác Hồ về “Vệ sinh yêu nước” mà Bác đã đăng trên báo Nhân dân số 1572 ngày 02 tháng 7 năm 1958. Lễ Phát động có ý nghĩa vô cùng sâu sắc khi được tổ chức tại Khu tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh thuộc xã Nam Chính, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương, nơi Bác Hồ đã về thăm và nói chuyện với đồng bào về công tác vệ sinh phòng chống dịch bệnh. Tôi chắc chắn rằng hiện nay một số các bậc cao niên trong xã cũng còn nhớ như in hình ảnh Bác đã xuống tận các gia đình để động viên thăm hỏi và nhắc nhở việc giữ gìn vệ sinh của người dân trong xã.

 

Khái niệm vệ sinh được Bác Hồ đề cập trong bài báo đó là vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường. Đó là những vấn đề rất cụ thể như vệ sinh để phòng chống dịch bệnh, vệ sinh để chúng ta được sống và làm việc trong môi trường trong lành và sạch sẽ hơn. Đó là việc thực hiện ăn sạch, ở sạch, là việc vận động người dân xây dựng các công trình vệ sinh như hố xí - nhà tắm - giếng nước, giữ gìn vệ sinh chuồng trại, là thực hiện các hành vi vệ sinh có lợi như không vứt rác bừa bãi, thực hiện ba sạch, ba diệt. Để triển khai tốt các hoạt động này, Bác cũng đã quán triệt việc phát động phong trào tuyên truyền sâu rộng trong quần chúng, dựa vào quần chúng để thực hiện.

 

Trong suốt thời gian qua, trên cơ sở tư tưởng, quan điểm chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngành Y tế đã vận dụng một cách sáng tạo, khoa học, phù hợp với thực tiễn để triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ được giao đặc biệt là công tác vệ sinh phòng bệnh góp phần làm tốt nhiệm vụ chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân. Sự vận dụng này thể hiện trong việc tổ chức, chỉ đạo, triển khai thực hiện và được cụ thể hóa bằng các hành động thực tế phù hợp với từng giai đoạn. Tại buổi Phát động hôm nay, cho phép tôi thay mặt Lãnh đạo Bộ Y tế xin được báo cáo những thành tựu chính mà chúng ta đã đạt được trong thời gian qua.

Giai đoạn 1945-1954: Cách mạng tháng 8 thành công, một kỷ nguyên mới trong lịch sử dân tộc ta bắt đầu. Ngành Y tế đứng trước bối cảnh thực tế là những vấn đề mà chế độ thực dân phong kiến để lại cho đất nước ta rất nặng nề, đặc biệt dịch bệnh truyền nhiễm phát sinh và phát triển khắp nơi. Thời kỳ này, vệ sinh phòng bệnh đươc ngành Y tế coi là nhiệm vụ hàng đầu, trong đó trọng tâm là công tác tuyên truyền vệ sinh phòng bệnh. Bộ Y tế đã thành lập Nha y tế thôn quê để đẩy mạnh việc truyền bá vệ sinh và tân y học. Bước đầu hình thành mạng lưới triển khai công tác tuyên truyền cho người dân thực hiện các biện pháp vệ sinh phòng bệnh.

 

- Từ năm 1954 đến năm 1975: Miền Bắc hoàn toàn được giải phóng, nhưng đời sống người dân vô cùng khó khăn, nhân dân chưa có thói quen ăn, ở vệ sinh. Ăn uống, tắm giặt, rửa, vệ sinh trên cùng một nguồn nước. Nhà vệ sinh thiếu hoặc không đảm bảo về vệ sinh, hiện tượng phóng uế bừa bãi tràn lan. Các dịch tiêu chảy, lỵ, thương hàn, sốt rét… tồn tại từ năm này qua năm khác. Tỷ lệ người mắc bệnh và chết cao. Trong thời kỳ này, Bác sỹ Phạm Ngọc Thạch - Bộ trưởng Bộ Y tế đã xác định mục tiêu là ở đồng bằng phải đẩy mạnh công tác vệ sinh, giải quyết tình trạng phân, nước, rác; ở miền núi phải chống sốt rét, vận động chuồng gia súc xa nhà, tăng cường tuyên truyền giáo dục vệ sinh phòng bệnh. Ngành Y tế đã mở cuộc vận động nhân dân thực hiện “sạch làng tốt ruộng, sạch bản tốt nương, sạch phố tốt đồng”, thực hiện phong trào ba sạch “ăn sạch, ở sạch, uống sạch” và bốn diệt “diệt ruồi, diệt muỗi, diệt chuột, diệt côn trùng”, xây dựng ba công trình vệ sinh “hố xí, giếng nước, nhà tắm”.

 

Trong vòng 10 năm (1954-1963), hoạt động vệ sinh phòng chống dịch bệnh đã góp phần đổi mới nông thôn và các thành thị miền Bắc, tiêu biểu là đã thanh toán được bệnh đậu mùa, dịch tả và bệnh đường ruột giảm gần 50%. Các dịch tiêu chảy, lỵ, thương hàn, mắt hột cũng giảm hẳn. Các công trình vệ sinh phát triển nhanh, hố xí hai ngăn trở thành phổ biến ở miền Bắc, các phong tục tập quán mất vệ sinh dần được khắc phục, các chuồng gia súc được dời xa nhà. Phong trào thể dục vệ sinh phát triển rộng khắp, đường làng ngõ xóm, phố xá sạch sẽ, phong quang.

 

- Từ năm 1975 đến nay: Trong thời kỳ này, nhất là những năm gần đây, Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm tới công tác y tế dự phòng nói chung và lĩnh vực vệ sinh nói riêng. Chính phủ đã ban hành Chiến lược Chăm sóc và Bảo vệ sức khoẻ nhân dân, Chiến lược Quốc gia về y tế dự phòng, Chiến lược Quốc gia về cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn đến năm 2020.

 

Các Chương trình Mục tiêu quốc gia về Nước sạch và Vệ sinh môi trường, An toàn vệ sinh thực phẩm, Phòng chống dịch, Phòng chống bệnh nghề nghiệp và nhiều chương trình dự án khác trong đó có những hoạt động liên quan đến thúc đẩy công tác vệ sinh đã được phê duyệt. Các tiêu chí về vệ sinh cũng được đưa vào trong các nội dung chỉ đạo của Phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và gần đây nhất là Chương trình xây dựng nông thôn mới... Các nhiệm vụ trên đã được Chính phủ chỉ đạo việc thực hiện liên ngành trong đó có nhiệm vụ quan trọng của ngành Y tế. Các nhiệm vụ đó cũng đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo quyết liệt của các cấp uỷ Đảng và chính quyền các địa phương cũng như sự hưởng ứng tích cực của người dân góp phần khống chế được nhiều dịch bệnh, sức khoẻ người dân không ngừng được nâng cao.

 

 

Mặc dù đã đạt được nhiều thành tựu nêu trên, song hiện nay chúng ta cũng đang phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức, trước xu hướng toàn cầu hoá cũng như thực trạng ô nhiễm môi trường, sự gia tăng dân số và đô thị hóa làm cho vệ sinh môi trường còn nhiều vấn đề phải quan tâm giải quyết.

 

Việc khơi dậy và thúc đẩy triển khai Phong trào “Vệ sinh yêu nước, nâng cao sức khỏe nhân dân” nhằm huy động các cấp, các ngành, toàn thể nhân dân tham gia công tác vệ sinh để nâng cao sức khoẻ cho mỗi cá nhân và cộng đồng là hết sức cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Triển khai Phong trào vệ sinh yêu nước nâng cao sức khoẻ nhân dân trong thời điểm này còn có ý nghĩa sâu sắc đối với việc hưởng ứng Cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh và Chương trình xây dựng nông thôn mới do Bộ Chính trị phát động. Chính vì vậy, ngày 19 tháng 6 năm 2012 Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 730/QĐ-TTg về việc phê duyệt lấy ngày 02 tháng 7 hàng năm là Ngày “Vệ sinh yêu nước, nâng cao sức khỏe nhân dân”.

 

Tại buổi Phát động hôm nay với sự có mặt của đồng chí Chủ tịch Nước, các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ là thể hiện sự quan tâm chỉ đạo, là niềm cổ vũ động viên để ngành Y tế cùng với các ngành, các địa phương và toàn thể nhân dân hưởng ứng thực hiện tốt Phong trào này. Thực hiện sự chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 730/QĐ-TTg, Bộ Y tế sẽ xây dựng kế hoạch cụ thể để triển khai Phong trào này. Bộ Y tế cũng mong nhận được sự chỉ đạo của các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước để ngành Y tế cùng với các Ban, ngành, các địa phương và toàn thể nhân dân triển khai thực hiện Phong trào một cách có hiệu quả và duy trì bền vững.

 

Bộ Y tế cũng mong nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của các tổ chức quốc tế cho các hoạt động thuộc lĩnh vực vệ sinh nâng cao sức khỏe của Việt Nam.

 

Cuối cùng, xin kính chúc sức khỏe đồng chí Chủ tịch Nước, đồng chí Phó Thủ tướng Chính phủ, các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Lãnh đạo các Bộ, ngành, Tổ chức chính trị - xã hội, UBND các cấp, các quý vị đại biểu và toàn thể nhân dân.

 

Tôi cũng xin cám ơn UBND tỉnh Hải Dương đã phối hợp với Bộ Y tế để tổ chức thành công Lễ Phát động.

 

Cám ơn Đài Truyền hình Việt Nam đã truyền hình trực tiếp và các cơ quan thông tấn báo chí đến tham dự và đưa tin.

 

Chúc buổi Lễ phát động của chúng ta thành công tốt đẹp.