Hà Nội
23°C / 22-25°C

Hương vị quê nhà: Rêu suối Mường Lò, Yên Bái

Thứ ba, 13:18 27/04/2010

Rêu ở Mường Lò dài miên man, dày và xanh êm mát, từ lâu đã trở thành món ăn quý của người Thái, người Mông nơi đây.

Muốn cảm nhận được vị ngon của rêu thì phải ra tận suối hái rêu, thò tay xuống nước cho rêu mơn man, lượn lờ như vũ nữ dưới làn nước trong vắt của ngòi Thia.

Vào ngày Hội Hái rêu, đàn bà con gái Thái tấp nập đua nhau ra suối. Rêu dài miên man, dập dờn trong bụng nước, lúc vớt lên, còn lưu luyến lóng lánh bám nhiểu giọt nước. Các cô gái Thái vắt rêu thành từng nắm, rêu mịn mát, nắm tròn như bột lọc.
 

Hái rêu ngoài suối.

 
Đối với người Thái ở Mường Lò, rêu là món ăn chỉ dành cho khách quý. Nào là rêu nướng, rêu rán, nhưng độc đáo nhất vẫn là món trộn với các loại gia vị rồi đem nướng.

Sau khi làm sạch rêu, người Thái thường trộn hạt sẻn, hạt dổi, hạt mắc khén (những thứ hạt tiêu rừng thú vị) cùng ớt, tỏi, gừng, củ xả, lá chanh, rồi thêm ít thịt mỡ. Dùng lá dong được rửa sạch để gói rêu và gia vị, buộc lạt tre túm hai đầu, bẻ quặt hai mép lá lại thành cái hình khum khum treo trên một thanh nẹp tre. Đem tất cả vùi vào trong tro ấm. Không than, không lửa, cũng không hơ khói. Bao giờ lá dong cháy tý tách, thì lôi thanh tre ra, hơ cả gói rêu nướng trên than hoa.

Gói rêu cùng gia vị.

 
Lá rong cháy đến lớp trong cùng, mỡ và nước xanh thơm mát của rêu suối rỉ ra, thì bày ra đĩa. Khi ăn, mở gói lá dong ra, mùi mắc khén, hạt sẻn và mấy chục thứ gia vị cùng ngạt ngào, riêng có rêu vẫn mát lịm, thanh tao. Món rêu nướng (khay/"cay pho") vừa quyến rũ với nghệ thuật thứ thiệt của gia vị ẩm thực Thái, lại vừa giữ được cái mát lành, thơm thảo, dịu dàng của vị rêu suối. Món "cay pỉnh" còn thú vị hơn: đem nguyên liệu rêu và gia vị gói bằng lá lốt hoặc lá chanh. Kẹp các gói nhỏ trên thanh tre tươi trẻ đôi, nướng giòn. Rêu chín, cho vào rán với mỡ lợn.

Món rêu luộc ăn như rau cũng rất lạ. Rêu rửa sạch, tẽ nhỏ, bỏ vào nước luộc gà luộc vịt, đun chín tới.

Đem bánh rêu đi nướng.

 
Bà con người Thái, người Tày, người Mông còn rán rêu nhắm rượu. Thả vào miệng, chiêu ít rượu, vị rêu tan chảy rất là ảo diệu. Riêng người Tày ở miền Bắc còn làm bánh mọc, với nhân là rêu suối (bà con gọi là quẹ). Bột bánh làm bằng gạo nếp ở dạng già hơn cốm một chút. Món xôi quẹ phổ biến ở nhiều vùng núi cao. Mỗi khi có dịp Lễ Tết, họ băm  nhỏ rêu với thịt gà thịt vịt, cho vào chõ đồ lên như đồ xôi. Ăn béo ngậy, thơm dịu vị rêu suối. Cái món rêu đồ lên với thịt ấy gần gũi, ám ảnh nhiều miền quê sơn cước, suốt nhiều thế kỷ qua.
 
Rêu suối nhiều, nhưng rêu ngon thì ít. Và cái mùa rêu ăn được, ăn thứ thiệt được lại càng ngắn ngủi. Nên bà con vùng cao (những nơi có tục ăn rêu) quý rêu lắm. Khách quý thì mới đãi rêu khô trên gác bếp. Rêu thường được tổ chức ăn vào bữa cơm tối, khi đại gia đình đông đủ. Cô dâu Thái thường coi dành túm rêu nướng cho mẹ chồng những mong tròn vẹn hơn cái đạo dâu con.
Ông Lò Văn Biến, một nghệ nhân nổi tiếng của Mường Lò, cho biết: "Rêu đặc biệt giúp lưu thông khí huyết, giải độc, giải nhiệt và chống cao huyết áp. Tôi cả đời đi khắp Tây Bắc nghiên cứu văn hoá, thấy người xưa truyền lại cái bí quyết này là tha thiết nhất: rêu ăn vào, chống được ngã nước, sốt rét, sơn lam chướng khí, nên những người đi rừng, nhất thiết phải nướng rêu ăn".
 
Theo CATPHCM
thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Chung cư Hà Nội bị thổi giá, người mua bỏ ý định 'phải mua luôn và ngay'

Chung cư Hà Nội bị thổi giá, người mua bỏ ý định 'phải mua luôn và ngay'

Sản phẩm - Dịch vụ - 11 phút trước

Quyết định không mua nhà nữa hoặc chuyển hướng tìm ở khu vực xa trung tâm hơn để kỳ vọng giá nhà sẽ rẻ, phù hợp với tài chính… đang là lựa chọn của không ít người.

Trương Ngọc Ánh: Tôi vào Facebook Anh Dũng, thấy người ta mắng chửi mà nóng máu

Trương Ngọc Ánh: Tôi vào Facebook Anh Dũng, thấy người ta mắng chửi mà nóng máu

Thế giới showbiz - 17 phút trước

GĐXH - Diễn viên, nhà sản xuất Trương Ngọc Ánh chính thức lên tiếng về tin đồn thất thiệt liên quan tới bạn trai Anh Dũng và người mẫu Đào Lan Phương.

Chế độ ăn cho người rối loạn nội tiết tố

Chế độ ăn cho người rối loạn nội tiết tố

Dân số và phát triển - 38 phút trước

Nếu thường xuyên cảm thấy chướng bụng, nôn nao, mệt mỏi, dễ xúc động hoặc đang quá phụ thuộc vào caffeine hay đường, có thể là do rối loạn nội tiết tố. Tham khảo cách cải thiện bằng chế độ ăn uống.

Bác sĩ cảnh báo dấu hiệu đau đầu nguy hiểm cần đi bệnh viện

Bác sĩ cảnh báo dấu hiệu đau đầu nguy hiểm cần đi bệnh viện

Bệnh thường gặp - 45 phút trước

Khoảng 50% người lớn có ít nhất một lần bị đau đầu trong năm, một số trường hợp thậm chí có thể đe dọa tính mạng. Vì thế, người dân nên biết các yếu tố cảnh báo nguy hiểm.

Nữ ca sĩ đất Mỏ nổi tiếng 'Làn sóng xanh' những năm 2000: Sống giàu có và bí ẩn ở tuổi U50

Nữ ca sĩ đất Mỏ nổi tiếng 'Làn sóng xanh' những năm 2000: Sống giàu có và bí ẩn ở tuổi U50

Giải trí - 52 phút trước

GĐXH - Hồ Quỳnh Hương nổi tiếng với nhiều giải thưởng ở "Làn sóng xanh" những năm 2000. Hiện tại, sau những thăng trầm, cuộc sống của nữ ca sĩ thay đổi như thế nào?

Khoảng sân 80m2 ở tầng 1 biến thành khu vườn thơ mộng nhờ đôi bàn tay của người phụ nữ

Khoảng sân 80m2 ở tầng 1 biến thành khu vườn thơ mộng nhờ đôi bàn tay của người phụ nữ

- 54 phút trước

Khoảng sân được thiết kế thành một không gian xanh, vô cùng thoáng đãng và đẹp mắt, khiến ai nấy đi qua cũng phải khen ngợi.

Trổ tài nầu phở tại nhà thơm ngon, chuẩn vị phở Hà Nội

Trổ tài nầu phở tại nhà thơm ngon, chuẩn vị phở Hà Nội

Ăn - 1 giờ trước

Nếu như cả gia đình bạn đều yêu thích món phở bò nhưng lại không có đủ thời gian để chuẩn bị thì cuối tuần sẽ là thời gian tuyệt vời để bạn trổ tài vào bếp.

Lén đọc nhật ký, mẹ đau lòng biết chuyện ám ảnh của con ở công sở

Lén đọc nhật ký, mẹ đau lòng biết chuyện ám ảnh của con ở công sở

Tâm sự - 1 giờ trước

Mấy tháng nay, tôi luôn thấy con gái đi làm về trong tình trạng mệt mỏi, lo lắng. Tôi gặng hỏi nhưng con không nói, chỉ kêu công việc áp lực. Khi đọc được những dòng tâm sự con viết trong nhật ký, tôi thực sự hoảng loạn.

Sao nữ vướng tin đồn sinh con cho Chủ tịch: Lộ loạt dấu hiệu đáng nghi sau 9 tháng ở ẩn, 3 năm vẫn giữ một thái độ

Sao nữ vướng tin đồn sinh con cho Chủ tịch: Lộ loạt dấu hiệu đáng nghi sau 9 tháng ở ẩn, 3 năm vẫn giữ một thái độ

Giải trí - 1 giờ trước

Sao nữ này có thời gian hạn chế lộ diện sau khi vướng vào ồn ào "trà xanh".

Mẹ tôi một mình bắt taxi đi nộp đơn ly hôn, nghe xong lý do mà tôi không muốn khuyên can ngăn cản

Mẹ tôi một mình bắt taxi đi nộp đơn ly hôn, nghe xong lý do mà tôi không muốn khuyên can ngăn cản

Tâm sự - 1 giờ trước

Buổi chiều mẹ tôi ở nhà sắp xếp đồ đạc của bố rồi cho ông ở tầng 2. Bà ở tầng 1.

Top