Ngân hàng cuống rốn đầu tiên tại miền Bắc: Cơ hội chữa bệnh hiểm nghèo
GiadinhNet - Ngân hàng máu cuống rốn (MCR) đầu tiên tại miền Bắc đã bắt đầu khởi động tại BV Nhi TƯ.
Đây là nguồn "vốn" quý giá, tăng cơ hội chữa trị các bệnh hiểm nghèo cho trẻ nhỏ.
Nhiều tính năng ưu việt
Theo TS Nguyễn Thanh Mai, Phó Trưởng khoa Truyền máu (BV Nhi TƯ), hiện nay ứng dụng lâm sàng của việc ghép tế bào gốc tạo máu được lấy từ 3 nguồn: Từ tủy xương, máu ngoại vi và từ MCR.
Sự ra đời của ngân hàng MCR sẽ giúp nhiều trẻ nhỏ tìm thấy cơ hội chữa trị các bệnh nan y (Ảnh chỉ mang tính minh họa).
Ảnh: Dương Ngọc |
MCR là máu có trong dây rốn - phần nối giữa em bé và bà mẹ thông qua bánh rau. "Bấy lâu nay, chúng ta đã "lãng phí" nguồn vốn quý giá này và cũng chưa có kế hoạch tái thu thập. Trên thực tế, theo nhiều nghiên cứu ứng dụng lâm sàng, một ca ghép có hiệu quả hay không phụ thuộc nhiều vào tổng lượng tế bào gốc tạo máu chia cho cân nặng của người nhận. Tổng lượng tế bào gốc tạo máu thu thập được thấp nên "ứng cử viên" dùng nhiều nhất là bệnh nhân nhi", TS. Thanh Mai cho biết.
"Để một đơn vị MCR muốn mang ra ghép thì điều đầu tiên là phải phù hợp về hệ thống hòa hợp tổ chức, thường gọi là HLA (viết tắt của human leukocyte antigen). Việc kết nối mạng trong các ngân hàng MCR sẽ tăng xác suất, mở rộng phạm vi tìm thấy sự phù hợp trong các đơn vị MCR", TS.Thanh Mai chia sẻ.
Theo TS.Mai, hiện nay BV Nhi TƯ đang phối hợp với BV Phụ sản Hà Nội tiến hành việc thu thập mẫu MCR. Có hai quy trình thu thập mẫu MCR là trước sổ nhau và sau sổ nhau. Trong đó, trước sổ nhau được áp dụng cho những ca sinh thường, sau sổ nhau với những ca sinh mổ. Đối với quy trình trước sổ nhau, MCR được lấy trên tĩnh mạch cuống rốn. Đầu cuống rốn được kẹp lại trong vòng 15 giây ngay sau khi sinh, tiếp theo dùng kim luồn vào tĩnh mạch rốn để máu từ tĩnh mạch cuống rốn chảy vào túi dung dịch chống đông. Việc thu thập máu cuống rốn kết thúc trước khi nhau bong bình thường.
"Ở các nước khác, với người sinh mổ họ vẫn tiến hành thu thập trước khi bóc bánh nhau. Nhưng với điều kiện còn thiếu thốn về máy móc, kỹ thuật như hiện nay, tại BV Nhi TƯ chỉ áp dụng cho sau sổ nhau, tránh việc nhiễm trùng cho bà mẹ. Phương pháp ứng dụng chủ yếu là thu thập trước sổ nhau", TS. Mai khẳng định.
Công việc đầy tính nhân văn
MCR sau khi được xử lý và lưu trữ đạt tiêu chuẩn sẽ phục vụ chữa trị các bệnh về huyết học như suy tủy, thalassemia, hay bệnh bạch cầu cấp (ung thư máu ở trẻ em). Ngoài ra, nếu tìm thấy sự phù hợp, tế bào gốc tạo máu từ MCR có thể tạo cơ hội chữa trị được cho người thân trong gia đình, trong đó anh em cùng huyết thống có xác suất tiềm năng cao nhất.
Trên thực tế, số mẫu MCR thu thập được có thể rất nhiều nhưng số lưu trữ được, ứng dụng ghép được lại giảm dần, do phải tuân thủ theo quy trình chặt chẽ. Sản phụ và gia đình được tư vấn, được phát đơn, bản cam kết, đăng ký tham gia vào quy trình thu thập MCR, xét nghiệm cho mẹ từ lúc mang thai, lấy thông tin về trẻ, xét nghiệm mẫu, loại trừ các mẫu nhiễm khuẩn, virus, xác định kiểu HLA.
Sản phụ sẽ được cung cấp số liên lạc với nhân viên ngân hàng MCR. Đến lúc chuyển dạ thì liên hệ lại và sẽ có nhóm bác sĩ, kỹ thuật của ngân hàng MCR lấy mẫu máu đưa về xử lý. "Chúng tôi đang hoàn thiện quy trình thu thập và lưu trữ MCR, cũng như chi phí cho công tác này",TS. Mai nói.
Kỹ thuật lấy MCR đòi hỏi sự nhuần nhuyễn và thu thập được càng nhiều mẫu máu càng tốt. Tuy nhiên, do mới bắt đầu tiến hành thu thập và lưu trữ, nhiều người chưa biết đến ý nghĩa của việc lấy mẫu MCR, một số sản phụ còn tâm lý sợ "động chạm" đến bản thân đứa trẻ vừa sinh, nên e ngại cho bác sĩ lấy mẫu MCR ở trẻ. "Trong tương lai, nếu ở một số bệnh viện sản, khoa sản có số lượng đăng ký lấy mẫu MCR nhiều, thay vì cử người đến lấy từng đơn vị, chúng tôi muốn hướng tới việc đào tạo kỹ thuật cho nữ hộ sinh, bác sĩ sản khoa cho những bệnh viện này", TS. Mai chia sẻ.
Theo thông tin từ ban giám đốc BV Nhi TƯ, trong thời gian tới (khoảng tháng 7- 8/2011), sẽ tiến hành một đợt thu thập mẫu MCR mới, dự kiến sẽ tăng số lượng đơn vị lên vài nghìn mẫu. Với số lượng này, hi vọng sẽ có thêm nhiều trẻ nhỏ tìm thấy cơ hội chữa trị các bệnh nan y. Ngân hàng MCR sẽ ngày càng khẳng định tính thiết thực, nhân văn, vì cộng đồng.
"Tất cả các bà mẹ nếu có ý định tham gia vào quy trình thu thập MCR phải thực hiện sàng lọc trước sinh, chẩn đoán di truyền để khẳng định em bé không mắc các bệnh di truyền mạn tính. Với những mẫu MCR có tiềm năng bệnh di truyền thì không thể lưu trữ được. Do đó, theo tôi phát triển một ngân hàng máu cuống rốn cũng phải phát triển về vấn đề chẩn đoán trước sinh. Chống chỉ định lấy mẫu MCR: Tuổi thai dưới 37 tuần, vỡ ối trên 24 giờ (vì vỡ ối càng lâu, khả năng nhiễm khuẩn càng cao); mẹ sốt trên 38 độ; cân nặng thai dưới 2.600gam; mẹ bị các bệnh lây nhiễm". |
Nắng nóng mùa hè làm tăng những nguy cơ sức khỏe gì với mẹ bầu?
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcThời tiết mùa hè nóng bức ảnh hưởng nhiều đến phụ nữ mang thai. Quá nóng khi mang thai có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng cho sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi.
8 mẹo duy trì sức khỏe âm đạo trong mùa nóng
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcDuy trì sức khỏe âm đạo là một phần không thể thiếu để có sức khỏe tổng thể và việc thích ứng với những thay đổi theo mùa có thể giúp ngăn ngừa các vấn đề tiềm ẩn.
Chế độ ăn cho người rối loạn nội tiết tố
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcNếu thường xuyên cảm thấy chướng bụng, nôn nao, mệt mỏi, dễ xúc động hoặc đang quá phụ thuộc vào caffeine hay đường, có thể là do rối loạn nội tiết tố. Tham khảo cách cải thiện bằng chế độ ăn uống.
Nỗ lực nâng cao chất lượng dân số vùng đồng bào dân tộc
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Ngành Y tế Quảng Bình đang tập trung triển khai các hoạt động nhằm cải thiện sức khỏe cho đồng bào, nâng cao thể trạng, tầm vóc người dân tộc thiểu số, phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em...
Nam giới có cần vệ sinh vùng kín hàng ngày?
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcViệc vệ sinh vùng kín của nam giới hàng ngày là điều cần thiết. Nhưng vệ sinh vùng kín cho nam đúng cách thế nào không hẳn ai cũng biết.
Gửi tinh trùng vào ngân hàng chờ làm bố
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcNhiều người đàn ông sợ biến chứng quai bị hay phải điều trị ung thư đã gửi tinh trùng vào ngân hàng, để sau này vẫn có thể thụ tinh trong ống nghiệm để sinh con.
Nấm Candida gây bệnh gì, có nguy hiểm không?
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcCác bệnh do nhiễm nấm Candida tuy gây ra các triệu chứng khó chịu nhưng thường dễ điều trị và ít khi đe dọa tính mạng. Tuy nhiên, tình trạng sẽ nghiêm trọng khi nấm Candida xâm nhập vào máu gây nhiều biến chứng nguy hiểm.
Vòng tránh thai chui nhầm ổ bụng 2 người phụ nữ
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcCác bác sĩ vừa xử trí cấp cứu 2 phụ nữ bị vòng tránh thai lạc chỗ trong ổ bụng.
Gặp ai cũng hỏi "sao mãi mà chưa có con", khi nhìn thấy tấm hình này mới thấu cảm giác bất lực của người mẹ
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcCó lẽ chỉ những người mẹ phải trải qua tình cảnh này mới có thể thấu hiểu được.
Mắc bệnh lậu nên ăn và nên tránh thực phẩm nào?
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcChế độ ăn uống ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Ăn thực phẩm lành mạnh, bổ dưỡng giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch, thúc đẩy quá trình điều trị bệnh lậu.
5 biện pháp tự nhiên giúp hỗ trợ cân bằng nội tiết tố nữ
Dân số và phát triểnSuy giảm nội tiết tố là mối bận tâm lớn của phụ nữ tuổi trung niên vì nó kéo theo nhiều vấn đề sức khỏe. Thay vì cố tìm phương cách sử dụng các chất bổ sung để cân bằng nội tiết tố, trước tiên chị em nên điều chỉnh trong lối sống và chế độ ăn uống.