Hà Nội
23°C / 22-25°C

4 năm thực hiện Đề án Sàng lọc TS&SS: Khẳng định giá trị nhân văn và thực tiễn

Thứ hai, 14:16 03/01/2011 | Dân số và phát triển

GiadinhNet - "Trong thời gian tới, công tác DS - KHHGĐ của nước ta chuyển dần từ số lượng sang chất lượng; chẩn đoán, sàng lọc trước sinh và sơ sinh chính là điểm nhấn của mục tiêu này".

TS.Dương Quốc Trọng - Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ (Bộ Y tế) nhấn mạnh tại buổi nghiệm thu đề tài Đánh giá kết quả triển khai Đề án sàng lọc trước sinh và sơ sinh giai đoạn 2007-2010 (ngày 29/12/2010, tại Hà Nội).
 
Trường hợp được sàng lọc tăng

Trong báo cáo kết quả hoạt động sau 4 năm của Đề án này tại 12 tỉnh, thành phố phía Bắc đến năm 2010, PGS.TS Lê Anh Tuấn (Phó Giám đốc BV Phụ sản TƯ, Giám đốc Trung tâm chẩn đoán trước sinh) cho biết: Tỷ lệ thai phụ đi sàng lọc và chẩn đoán trước sinh có xu hướng sớm hơn.

Theo đó, từ năm 2007 - 2010, đã có 6.235 ca tiến hành sàng lọc chẩn đoán trước sinh. Trong đó, có 3.475 ca (chiếm 55,7%) cho kết quả bất thường. Đây là những đối tượng nguy cơ cao được gửi lên từ phòng khám, bệnh viện tuyến dưới. "Các nhà khoa học phương Tây đề nghị chúng ta sàng lọc trước sinh hội chứng Down cho tất cả phụ nữ mang thai chứ không chỉ cho những bệnh nhân có nguy cơ cao bị dị tật bẩm sinh: Mẹ trên 30 tuổi, có tiếp xúc hóa chất, có tiền sử thai dị dạng, có tiền sử thai chết trong 3 tháng đầu, đẻ non, sử dụng thuốc không theo chỉ định của bác sĩ trong 3 tháng đầu, uống thuốc không rõ nguyên nhân..." - TS Tuấn khẳng định.
 

Tập huấn kỹ thuật lấy mẫu máu gót chân sơ sinh. Ảnh: V.Thu

Cũng trong thời gian triển khai Đề án, đã có 106.503 mẫu tiến hành sàng lọc sơ sinh. Số mẫu tăng dần lên theo từng năm, phát hiện 17 trường hợp mắc suy giáp bẩm sinh và 2.767 (gần 2,5%) trường hợp nghi ngờ mắc bệnh thiếu men G6PD.

Còn theo BS CKII Phạm Việt Thanh, Giám đốc BV Từ Dũ TP HCM, trong 4 năm, BV đã tiến hành sàng lọc cho 70.529 ca, trong đó 1.082 ca bị thiếu men G6PD; 12 ca bị suy giáp trạng bẩm sinh, 8/12 ca trong đó được theo dõi. TP HCM là địa phương có tỷ lệ số trẻ được sàng lọc cao nhất các tỉnh miền Nam (82,83%). Tỷ lệ suy giáp trạng bẩm sinh chung của 12 tỉnh, thành phía Nam là: 1/5.877 trẻ sinh sống; Tỷ lệ thiếu men G6PD: 1,53% trẻ sinh sống.

Theo TS.BS Lê Thị Thu Hà, Trưởng khoa Khám bệnh, BV Từ Dũ, đơn vị này đã tiến hành triển khai sàng lọc và chẩn đoán trước sinh từ năm 1998. Những năm đầu, chẩn đoán dị tật bẩm sinh chủ yếu qua những hình ảnh siêu âm. Từ tháng 8/2010, BV đã thành lập phòng chẩn đoán trước sinh, hoạt động mang tính độc lập về tổ chức và quy trình. TS.BS Thu Hà nhấn mạnh: "Chẩn đoán, sàng lọc trước sinh là cần thiết, đặc biệt cho những sản phụ có nguy cơ cao. Để góp phần thực hiện tốt Đề án, cần đẩy mạnh công tác tư vấn tiền hôn nhân và trước khi mang thai".
 
Nâng cao chất lượng dân số từ "đầu vào"
 

Đánh giá về khả năng mở rộng và phát triển Đề án, PGS.TS Lê Anh Tuấn cho hay: Hiện nay, Bộ Y tế đang xây dựng nghị định để trình Chính phủ sắp tới triển khai miễn phí sàng lọc cả trước sinh và sơ sinh theo tinh thần Luật Bảo hiểm y tế. Vì thế, dựa vào tính hiệu quả, cấp thiết, nhân văn của Đề án, cũng như năng lực của các Trung tâm trong việc hoàn thiện cơ sở vật chất- kỹ thuật, chúng ta nên củng cố, mở rộng Đề án ra toàn quốc trong những năm tới. Đó cũng là xu thế và là nội dung quan trọng trong Chương trình mục tiêu quốc gia về DS - KHHGĐ 2011-2015.

Theo TS. Dương Quốc Trọng, Đề án Sàng lọc trước sinh và sơ sinh tuy mới triển khai được 4 năm nhưng đã đạt được tính hiệu quả và nhân văn. Nhờ tuyên truyền hiệu quả, sâu rộng, sau 4 năm triển khai, Đề án đã cung cấp thông tin, kiến thức về chương trình sàng lọc trước sinh-  sơ sinh, góp phần nâng cao nhận thức của người dân.
 
Chia sẻ về điều này, chị Hồ Thị Thanh Thủy, Trưởng phòng Dân số, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Thái Nguyên hồ hởi nói: "Nhiều người còn tự tìm đến với chúng tôi. Việc chẩn đoán, sàng lọc trước sinh và sơ sinh trở thành một nhu cầu thiết yếu của các gia đình".

PGS.TS Lê Anh Tuấn chia sẻ: "Tôi đánh giá rất cao giá trị thực tiễn của Đề án. Sự đóng góp của Đề án cho 3 trung tâm tại 3 miền (BV Phụ sản TƯ, BV Từ Dũ và ĐH Y dược Huế) rất có hiệu quả. Đó là xây dựng hoàn thiện cơ sở vật chất cho các labo chẩn đoán. Tại BV Phụ sản TƯ, ngoài kinh phí từ Đề án, chúng tôi bỏ ra thêm hơn 20 tỷ để đầu tư hoàn thiện cho labo này. Hiện nay chúng tôi đã có máy móc để tiến hành sàng lọc điếc, sắp tới sẽ là sàng lọc mù".

Tuy nhiên, thực tế trong việc triển khai Đề án tại các địa phương vẫn còn nhiều hạn chế. "Chúng ta tuyên truyền tốt nhưng năng lực triển khai chưa tương xứng, yếu tố cơ bản đào tạo cán bộ chẩn đoán trước sinh chưa tốt và chưa đồng đều" - TS Tuấn nói. Cùng quan điểm này, chị Thủy cho biết: "Kỹ thuật lấy máu gót chân để sàng lọc cho trẻ sơ sinh là kỹ thuật mới. Trong khi đó, số cán bộ được đào tạo lại có hạn, chủ yếu là tự đào tạo nên kỹ thuật lấy máu chưa đạt yêu cầu, số mẫu hỏng còn nhiều".

Ngoài ra, một số thai phụ chưa chủ động đi siêu âm hoặc siêu âm không đúng thời điểm. Vì vậy, việc phát hiện các dị tật bẩm sinh khó hoặc có trường hợp phát hiện dị tật bẩm sinh khi thai đã đủ tháng. Tâm lý chung của các thai phụ và gia đình là sợ trẻ bị đau khi lấy máu làm xét nghiệm sàng lọc sơ sinh, nên chưa tự nguyện làm xét nghiệm cho trẻ hoặc thiếu hợp tác trong khi lấy máu.

Tổng cục DS-KHHGĐ cho biết, nếu như trước đây số người khuyết tật, dị tật ở nước ta là 6,3% thì theo kết quả điều tra mới nhất, tỷ lệ người khuyết tật đã tăng lên 7,2%, trong đó có một số lượng đáng kể là trẻ khuyết tật và dị tật. Để có những công dân tương lai khỏe mạnh, cần nhiều giải pháp đồng bộ, đòi hỏi sự vào cuộc của tất cả các ngành, các cấp. Riêng ngành Dân số, cần tập trung nâng cao "đầu vào" của quá trình dân số bằng đẩy mạnh 3 cấp dự phòng: Tư vấn - kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân, sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh.

 Võ Thu

thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
2 thực phẩm "đầu độc" cậu nhỏ còn nhanh hơn hút thuốc nếu dùng nhiều

2 thực phẩm "đầu độc" cậu nhỏ còn nhanh hơn hút thuốc nếu dùng nhiều

Dân số và phát triển - 3 giờ trước

Không thể phủ nhận rằng hút thuốc gây hại tới sức khỏe sinh sản theo nhiều cách. Nhưng bên cạnh đó, còn có nhiều thói quen ăn uống khác cũng “đầu độc” cậu nhỏ của nam giới không kém.

8 điều nên làm để phục hồi sức khỏe sau sinh

8 điều nên làm để phục hồi sức khỏe sau sinh

Dân số và phát triển - 4 giờ trước

Sau sinh, khu vực xung quanh hậu môn, âm đạo (đáy chậu) của người mẹ thường sưng đau và cần một thời gian để lành lại. Vì vậy, người mẹ cần được chăm sóc, nghỉ ngơi đầy đủ trong vài tuần sau khi sinh để hồi phục sức khỏe hoàn toàn.

Hai con sinh đôi không giống nhau, bố lập tức đi xét nghiệm ADN

Hai con sinh đôi không giống nhau, bố lập tức đi xét nghiệm ADN

Dân số và phát triển - 20 giờ trước

Thấy con trai song sinh không giống nhau, anh Kiên đi xét nghiệm ADN, kết quả được chuyên gia đánh giá cực hiếm gặp.

Người yêu cũ mang con đến nhà, người đàn ông quyết đi xét nghiệm ADN: Kết quả được hé lộ

Người yêu cũ mang con đến nhà, người đàn ông quyết đi xét nghiệm ADN: Kết quả được hé lộ

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Người đàn ông tên Dũng (*) đã quyết định đến Trung tâm Phân tích ADN và Công nghệ di truyền để xét nghiệm quan hệ huyết thống cùng đứa trẻ được người yêu cũ đặt trước cửa nhà anh.

Thói quen của hàng triệu nam giới Việt có hại cho chuyện sinh con

Thói quen của hàng triệu nam giới Việt có hại cho chuyện sinh con

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Bên cạnh làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch hay ung thư, hút thuốc lá còn tác động tiêu cực lên khả năng sinh sản của nam giới và bộ gene của tinh trùng.

Bài tập xua tan nỗi lo mất ngủ, khó ngủ

Bài tập xua tan nỗi lo mất ngủ, khó ngủ

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Mất ngủ, khó ngủ thường gây cảm giác khó chịu, lo lắng... ảnh hưởng tới năng suất lao động và học tập. Thực hiện một số bài tập hiệu quả dưới đây giúp bạn ngủ nhanh và thức dậy sảng khoái hơn.

Ung thư vú tiến triển như thế nào?

Ung thư vú tiến triển như thế nào?

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Cho dù đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú, việc tìm hiểu tất cả thông tin có sẵn có thể khiến người bệnh hiểu hơn. Dưới đây là tổng quan đơn giản về ung thư vú và các giai đoạn bệnh, phân tích về cách ung thư vú lây lan, chẩn đoán và điều trị.

Người phụ nữ ở Đồng Nai nặng 100kg mang thai bé 4,6kg, nhập viện với nhiều biến chứng nguy hiểm

Người phụ nữ ở Đồng Nai nặng 100kg mang thai bé 4,6kg, nhập viện với nhiều biến chứng nguy hiểm

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

Một bệnh viện ở Đồng Nai đã tiếp nhận trường hợp đặc biệt của sản phụ 35 tuổi, nặng 100 ký, thai trên 38 tuần, em bé to, nặng 4,6kg.

Biện pháp điều trị nấm Candida âm đạo

Biện pháp điều trị nấm Candida âm đạo

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Nấm Candida âm đạo gây kích ứng, ngứa dữ dội và tiết dịch nhiều ở âm đạo và âm hộ, bệnh rất dễ tái phát.

Phổ biến kiến thức về sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho cán bộ y tế, dân số

Phổ biến kiến thức về sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho cán bộ y tế, dân số

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

GĐXH - Ngày 20/3, ông Phan Nam Bình, Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh Quảng Bình cho biết, đơn vị vừa tổ chức hội nghị tập huấn về chương trình sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho đội ngũ cán bộ y tế, dân số cơ sở tại huyện Lệ Thủy.

Top