Hà Nội
23°C / 22-25°C

Yên Bái: Triển khai dự án cải thiện sức khỏe bà mẹ và trẻ em dân tộc thiểu số

Thứ tư, 22:41 14/12/2011 | Chất lượng cuộc sống

GiadinhNet - Cùng với việc triển khai các dự án truyền thông thay đổi hành vi, Dự án "Cải thiện sức khỏe bà mẹ và trẻ em dân tộc thiểu số thông qua hành vi có lợi cho sức khỏe" đang được triển khai tại 6 xã khó khăn: Mỏ Vàng, Lâm Giang, An Bình (Văn Yên); Minh Tiến, Tô Mậu và Khánh Thiện (Lục Yên).

Thảo luận về mục tiêu và phương thức hoạt động nhằm phối hợp với các ban, ngành thực hiện dự án.

 
Nhờ dự án, nhiều gia đình thay đổi quan niệm
 
Yên Bái là tỉnh miền núi, với hơn 30 dân tộc anh em cùng chung sống trên địa bàn 180 xã phường thị trấn thuộc 9 huyện thị thành phố, trong tỉnh tỷ lệ đồng bào dân tộc chiếm số lượng lớn 54 % dân số, chủ yếu tập chung ở những xã vùng sâu, vùng xa. Tại đây những hủ tục lạc hậu đã ăn sâu vào trong suy nghĩ của người dân như:
Đông con nhiều của, muốn có con trai để nối dõi tông đường hay tình trạng sinh con tại nhà vẫn còn tồn tại. Cùng với sự e dè của chị em phụ nữ vùng cao khi tiếp cận và sử dụng các dịch vụ y tế; dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ nên nguy cơ tử vong của bà mẹ trẻ em hay các tai biến sản khoa là rất cao.
Dự án này nhằm nâng cao nhận thức của người dân thông qua việc tăng cường sử dụng các dịch vụ y tế, làm giảm tình trạng đau ốm, bệnh tật, nâng cao chất lượng sức khỏe.

Với những chiến lược can thiệp phù hợp với từng vùng, từng xã, dự án đã và đang từng bước góp phần nâng cao nhận thức của mỗi cá nhân, gia đình và cộng đồng về chăm sóc bà mẹ và trẻ em nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống, nâng cao năng suất lao động trong mỗi gia đình, thiết thực cùng chính quyền địa phương phát triển kinh tế xóa đói giảm nghèo, nâng cao chất lượng dân số.

Theo khảo sát đầu vào của Dự án tại 6 xã thuộc 2 huyện Văn Yên và Lục Yên do Sở Y tế tỉnh thực hiện thì tình trạng mang thai, sinh con sớm hay các tai biến sản khoa ở phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ người dân tộc thiểu số chiếm tỷ lệ khá cao.
 
Theo kết quả điều tra ban đầu tại 2 huyện, ước tính có hơn 28% phụ nữ tại huyện Lục Yên và trên 38% phụ nữ ở huyện Văn Yên mang thai lần đầu ở độ tuổi từ 17 đến 19.
 
Khoảng 12% phụ nữ tại huyện Lục Yên và 19,9% tại huyện Văn Yên đã từng có các vấn đề về sản khoa, như: nạo phá thai, sảy thai hoặc thai chết lưu…
 
Ngoài ra, tỷ lệ phụ nữ sinh con tại nhà là 15,6%, sinh con thiếu sự trợ giúp của cán bộ y tế chiếm hơn 10%: tại huyện Lục Yên là 5,7% và tại huyện Văn Yên gần 14,2%.
 
Tảo hôn, sinh con sớm cùng với những tư tưởng lạc hậu như: Trọng nam khinh nữ, nhất thiết phải sinh con trai để nối dõi tông đường vẫn còn khá phổ biến ở các thôn khó khăn và nhiều đồng bào dân tộc sinh sống, tại các xã triển khai dự án.
 
Gia đình anh Triệu Văn Chính (thôn 10, xã Lâm Giang) là một điển hình, là hộ gia đình nghèo được hỗ trợ kinh phí xây dựng nhà theo chương trình xóa nhà dột nát, thế nhưng vì cần có con trai để nối dõi tông đường nên 2 vợ chồng vẫn quyết tâm có đến con thứ 3.
 
Mặc dù mới 28 tuổi và vợ là Lý Thị Đổi (26 tuổi) nhưng anh chị đã có tới 3 cô con gái, cháu lớn năm nay đã 9 tuổi. Tảo hôn, sinh con sớm, lại thiếu hiểu biết nên mặc dù vợ bị mắc bệnh tim nhưng 2 vợ chồng vẫn thống nhất sinh con tại nhà.
 
Không những thế, gia đình không có đồi, không có đất để trồng trọt, chị Đổi sức khỏe yếu, anh Chính đi làm thêm với thu nhập khoảng 700 - 800 ngàn đồng/tháng không ổn định, cuộc sống của 5 nhân khẩu trong gia đình chỉ trông chờ vào 2 sào ruộng khiến cho cuộc sống của họ càng khó khăn thêm. Được sự tuyên truyền của cán bộ y tế xã, anh Chính đã có nhiều thay đổi.
 
Anh Chính cho biết: “Khi sinh cháu thứ 2 vẫn là con gái, bản thân tôi thấy rất phiền muộn vì ra đường người ta nói là gia đình không có con trai, vì vậy mặc dù biết vợ bị mắc bệnh tim nhưng vợ chồng tôi vẫn quyết tâm sinh đến con thứ 3.
 
Đến nay được sự tuyên truyền của cán bộ y tế xã, bản thân tôi thấy rõ những tác hại do sinh nhiều con, nhất là đối với vợ, nên tôi quyết định không sinh thêm con nữa để đảm bảo sức khỏe cho vợ tôi và có điều kiện chăm sóc tốt hơn cho các con".
 

Tích cực tuyên truyền các biện pháp tránh thai hiện đại tới các đối tượng sinh đẻ trên địa bàn những xã khó khăn.

Những biện pháp tiếp theo triển khai hiệu quả Dự án

Đây không phải là trường hợp hi hữu trên địa bàn xã Lâm Giang. Là xã vùng cao của huyện Văn Yên, xã có 30% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số; cuộc sống của người dân chủ yếu phụ thuộc vào nông nghiệp nên kinh tế còn gặp rất nhiều khó khăn, hủ tục lạc hậu cũng như sự e dè của chị em phụ nữ dân tộc khi tiếp cận với các dịch vụ y tế khiến cho hiệu quả của các đợt chiến dịch truyền thông tuyên truyền về chăm sóc SKSS/KHHGĐ đạt được chưa cao.

Theo thống kê của Trạm Y tế xã Lâm Giang, tổng số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ hiện có hơn 2120người, trong đó tính đến hết tháng 11/2011, chỉ có 800 phụ nữ được khám phụ khoa tại Trạm, và có 123 trường hợp trong tổng số 160 phụ nữ có thai được khám đủ 3 lần trong thai kỳ và đến sinh tại cơ sở y tế đạt 77%.

Còn tại xã Khánh Thiện (Lục Yên), sau 5 tháng triển khai dự án, do làm tốt công tác tuyên truyền vận động nên đến nay hầu hết số phụ nữ mang thai và sinh con trong xã đều đã được kiểm tra sức khỏe đầy đủ, số phụ nữ sinh con tại nhà đã giảm rõ rệt, tính đến hết tháng 11/2011 chỉ còn 4 trường hợp sinh con tại nhà nhưng có sự hỗ trợ của cán bộ y tế xã.
 
Tuy nhiên tại xã, vấn đề nâng cao nhận thức của các bà mẹ mang thai về chăm sóc sức khỏe bản thân khi mang thai, và những kiến thức về chăm sóc nuôi dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi là vấn đề đang được quan tâm.
 
Theo thống kê của Trạm Y tế, toàn xã có 384 trẻ dưới 5 tuổi thì có 25% trẻ em bị suy dinh dưỡng; số trẻ suy dinh dưỡng ở thể thấp còi  là 140 trẻ chiếm 36,5%. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên xuất phát phần nhiều do đời sống người dân còn nghèo, trong xã số hộ nghèo và cận nghèo chiếm 40% số hộ, ngoài ra còn phải kể đến sự thiếu hiểu biết và thiếu quan tâm từ những người có vai trò quyết định trong gia đình như: người chồng, bố mẹ do vậy bà mẹ và trẻ em chưa được sự quan tâm chăm sóc đúng mức.
 
Trao đổi với chúng tôi về những biện pháp nhằm triển khai hiệu quả Dự án trong thời gian tới, ông Lê Đình Tiến - Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Văn Yên - cho biết:
 
"Để triển khai Dự án có hiệu quả, ngoài việc triển khai giới thiệu về dự án, thông báo kết quả điều tra đánh giá ban đầu đến các ban, ngành, đoàn thể, cán bộ y tế xã thì việc tổ chức hội nghị đối với những người có uy tín trong cộng đồng cũng đặc biệt được quan tâm.
 
Ngoài ra còn phải tổ chức tập huấn kỹ năng truyền thông trực tiếp cho các nhóm đối tượng như bà mẹ có thai, phụ nữ nuôi con nhỏ và nhóm các ông bố cũng như tuyên truyền kiến thức chăm sóc SKSS phòng chống suy dinh dưỡng trên hệ thống truyền thanh từ huyện đén xã cũng như thường xuyến tổ chức hội nghị giao ban hàng tháng đánh giá kết quả triển khai rút kinh nghiệm đồng thời xây dựng kế hoạch trong những tháng tiếp theo".
 
Với việc đẩy mạnh công tác truyền thông về thay đổi hành vi về làm mẹ an toàn, chăm sóc sức khỏe trẻ em; nâng cao năng lực truyền thông cho cán bộ các tuyến nhằm nâng cao vị thế của phụ nữ, tăng cường kiến thức và hành vi của nam giới trong việc chăm sóc bà mẹ và trẻ em, dự án cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến từng thôn bản, từng hộ gia đình để người dân hiểu rõ những lợi ích của việc thực hiện tốt công tác dân số đối với bà mẹ và trẻ em và cả gia đình như:
 
Sinh con khi người phụ nữ đã trưởng thành, con sẽ khỏe mạnh và được chăm sóc tốt hơn; Khoảng cách sinh hợp lý giữa hai lần sinh của người mẹ sẽ tránh được những hao tổn đến sức khỏe do mang thai và đẻ nhiều lần; Đối với mỗi hộ gia đình đẻ ít và đẻ thưa sẽ giảm chi phí hàng ngày, ngăn ngừa sự nghèo túng do gia đình đông người; Các thành viên trong gia đình có sức khỏe tốt hơn, được chăm sóc tốt hơn, có thời gian và điều kiện để nghỉ ngơi, vui chơi giải trí, được học tập đầy đủ...

Bước đầu triển khai dự án "Cải thiện sức khỏe bà mẹ và trẻ em dân tộc thiểu số thông qua hành vi có lợi cho sức khỏe" đã đạt được một số kết quả đáng mừng. Song để dự án thực sự đi vào cuộc sống của chị em phụ nữ, rất cần sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa của các cấp chính quyền, ban ngành đoàn thể cùng với ngành y tế, và sự vào cuộc của cả cộng đồng nhằm nâng cao chất lượng sức khỏe phụ nữ và trẻ em, góp phần vào sự phát triển kinh tế chung của cộng đồng cũng như nâng cao chất lượng dân số.

                                                                             Ngọc Hưng
(Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Yên Bái)
thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Qua ứng dụng S-Health, bất ngờ trước những căn bệnh người cao tuổi gặp phải (kỳ 1): Từ chỉ số HALE thấp đến phòng ngừa thoái hóa đốt sống cổ

Qua ứng dụng S-Health, bất ngờ trước những căn bệnh người cao tuổi gặp phải (kỳ 1): Từ chỉ số HALE thấp đến phòng ngừa thoái hóa đốt sống cổ

Dân số và phát triển - 2 năm trước

GiadinhNet - Nhà có người cao tuổi bị rối loạn tứ chi hoặc thậm chí bại liệt tay tức là mắc bệnh lý về thoái hóa đốt sống cổ. Điều đáng nói là bạn cũng có nguy cơ mắc bệnh khi về già nếu không biết cách phòng ngừa ngay bây giờ. Đây là căn bệnh mà rất nhiều người cao tuổi Việt Nam đang gặp phải.

3 mốc tâm sinh lý quan trọng của phụ nữ

3 mốc tâm sinh lý quan trọng của phụ nữ

Dân số và phát triển - 3 năm trước

Có 3 thời điểm ghi dấu sự thay đổi tâm sinh lý quan trọng trong đời người phụ nữ là: tuổi dậy thì, thời kỳ mang thai và giai đoạn mãn kinh. Sự thay đổi tâm sinh lý này liên quan chặt chẽ đến lượng nội tiết tố trong cơ thể và tuổi tác.

4 'chất tiết' xuất hiện trên đồ lót ngầm nhắc nhở vùng kín của con gái đang gặp vấn đề

4 'chất tiết' xuất hiện trên đồ lót ngầm nhắc nhở vùng kín của con gái đang gặp vấn đề

Dân số và phát triển - 3 năm trước

Đừng chủ quan bỏ qua bất kỳ dấu hiệu khác lạ nào trên đồ lót, nhất là khi thấy 1 trong 4 biểu hiện dưới đây.

Nắng nóng kéo dài: Người cao tuổi cần phòng ngừa đột quỵ

Nắng nóng kéo dài: Người cao tuổi cần phòng ngừa đột quỵ

Dân số và phát triển - 3 năm trước

Thời tiết nắng nóng, người cao tuổi dễ bị kiệt sức, thậm chí đột quỵ, đặc biệt là những người bị bệnh tim mạch, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, đái tháo đường, mỡ máu cao. Tuy vậy, đột quỵ mùa nắn...

Ba kích bổ nhưng không phải ai cũng dùng được

Ba kích bổ nhưng không phải ai cũng dùng được

Dân số và phát triển - 4 năm trước

Nhiều người cho rằng thuốc bổ thì ai cũng dùng được, cứ nghe thấy bổ là tự ý mua về dùng. Ba kích cũng vậy, trong Y học cổ truyền rễ ba kích tốt cho xương khớp, nhiều người đã tự mua ba kích để ngâm rươụ để sử dụng. Tuy nhiên điều này thật sai lầm, vì có thể gây ra những hệ lụy.

Những người có nguy cơ mắc xoắn buồng trứng?

Những người có nguy cơ mắc xoắn buồng trứng?

Dân số và phát triển - 5 năm trước

Xoắn buồng trứng là căn bệnh phổ biến nhất của phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Bạn đã hiểu bao nhiêu về căn bệnh này?

Tâm sự nghẹn lòng của người đàn ông nghiện ngập

Tâm sự nghẹn lòng của người đàn ông nghiện ngập

Dân số và phát triển - 7 năm trước

GiadinhNet - Máu đỏ đen, ham mê cờ bạc gã thanh niên đã ngã gục trước vòng xoáy của những ván bài. Từ những trận sát phạt thâu đêm suốt sáng đã đưa đẩy Tạ Bá Xinh đến con đường nghiện hút. Để rồi, khi tỉnh lại, người đàn ông ấy phát hiện đang mang trong người căn bệnh thế kỷ.

Có thai sau khi bị dính tinh trùng của bạn trai lên quần?

Có thai sau khi bị dính tinh trùng của bạn trai lên quần?

Dân số và phát triển - 7 năm trước

Trong một lần âu yếm với bạn trai, tinh trùng của bạn trai đã dính vào quần của bạn gái. Từ sau hôm đó, cảm thấy trong người có khác khác. Liệu, bạn gái đã mang thai?

Bệnh tình dục: Không “quan hệ” cũng có thể lây nhiễm

Bệnh tình dục: Không “quan hệ” cũng có thể lây nhiễm

Dân số và phát triển - 7 năm trước

Một số bệnh tình dục có thể lây nhiễm theo nhiều cách khác nhau mà chính bạn cũng không ngờ tới.

Không để sa sinh dục ảnh hưởng chất lượng sống

Không để sa sinh dục ảnh hưởng chất lượng sống

Dân số và phát triển - 8 năm trước

Sa sinh dục thường gọi là sa dạ con hay sa tử cung. Nhưng thực tế không chỉ dạ con mà thường cả bàng quang và trực tràng sa vào trong âm đạo.

Top