'Làng góa phụ' Trung Quốc và nỗi ám ảnh về cái chết từ bụi công nghiệp
Số thợ mỏ tại làng Cam Mễ, tỉnh Tứ Xuyên, qua đời vì bệnh bụi phổi silic để lại "vợ góa, con côi" nhiều đến mức địa phương này được đặt biệt danh là "làng góa phụ".
Chang Dexiu lập gia đình và dọn về vùng quê với chồng ở làng Cam Mễ, xã Hán Nguyên, tỉnh Tứ Xuyên, phía tây nam Trung Quốc, vào năm 2003. Kể từ đó, cô cũng bắt đầu quen dần với tiếng pháo hoa nổ vang trong đêm tối.
Đó là phong tục của người dân Cam Mễ, báo hiệu có người trong làng vừa mới qua đời. Những tiếng pháo báo tang gắn liền với nỗi ám ảnh của dân làng về bệnh bụi phổi.
16 năm qua, bệnh bụi phổi silic là nguyên nhân đẫn dến cái chết của ít nhất 16 người đàn ông tại làng Cam Mễ, tỉnh Tứ Xuyên. Ảnh: SCMP.
Ngôi làng của những góa phụ
Bụi phổi silic là căn bệnh mà người lao động trong các ngành công nghiệp thường mắc phải. Sau thời gian dài tiếp xúc với không khí nhiễm bụi công nghiệp, chất silica sẽ tích tụ trong phổi và đường thở, để lại những vết sẹo khiến hô hấp trở nên khó nhọc.
Ngoài phương án phẫu thuật ghép phổi mới, căn bệnh này gần như không có thuốc chữa. Chất lượng chăm sóc là yếu tố quyết định kéo dài thời gian sống của bệnh nhân.
Zhong, chồng của Chang Deixu, cũng mắc phải căn bệnh quái ác. Phần lớn đàn ông trong làng mắc bệnh do làm việc tại những mỏ kẽm và chì ở tỉnh Tứ Xuyên. Chang không biết gì về bệnh tình của chồng mình khi hai người được giới thiệu với nhau. Ngay cả khi dọn về Cam Mễ và được chồng tiết lộ về bệnh tình, cô vẫn lầm tưởng căn bệnh này có thể điều trị.
Trong những năm Chang sống ở Cam Mễ, bệnh bụi phổi silic đã cướp đi mạng sống của 16 người. Ngôi làng với chưa đầy 1.000 dân được gán cho biệt danh "làng góa phụ".
Zhong qua đời vào năm 2017. Gánh nặng nuôi hai đứa con trai và trả những khoản nợ lớn của gia đình bỗng trút lên vai người vợ. Đứa con lớn quyết định lên thành phố kiếm việc làm, còn cậu con út vẫn đi học.
Những trường hợp tái hôn không phải hiếm tại Cam Mễ, nhưng Chang vẫn chưa nghĩ đến việc đi thêm bước nữa. Zhong đã là cuộc hôn nhân thứ hai của Chang. Cô không hy vọng có người chấp nhận san sẻ gánh nặng khi gia đình mình quá nghèo.
Người phụ nữ 43 tuổi và cậu con trai 11 tuổi đang sống nhờ tiền của họ hàng, gạo và dầu trợ cấp từ chương trình xóa đói giảm nghèo địa phương.
Lu Changxi, một cựu công nhân khác tại xã Hán Nguyên, cũng được chẩn đoán mắc bệnh bụi phổi vào năm 2005 và mất sức lao động. Vợ của anh là Li Qunying phải thay chồng trở thành lao động chính của gia đình. Cô làm đủ việc từ nấu ăn đến phụ hồ.
Cũng như nhiều phụ nữ khác trong vùng, sự tập trung hàng ngày của Li là chăm sóc cho gia đình dù biết không sớm thì muộn bi kịch sẽ ập đến. Những mẩu chuyện về một người đàn ông nào đó trong xã Hán Nguyên chết trẻ vì bụi phổi được chia sẻ thường xuyên trong nhóm WeChat địa phương.
"Nó nhắc tôi nhớ rằng rồi sẽ đến một ngày chồng tôi phải đối diện với định mệnh của mình. Giờ thì tôi chỉ tập trung chăm sóc cho anh ấy, hy vọng kéo dài thêm được vài năm", Li nói.
"Thủ phủ" của bụi phổi
Luo Qingyu bắt đầu làm việc tại mỏ chì và kẽm Wusihe của vùng từ năm 1991, khi mới 19 tuổi, với hy vọng kiếm đủ tiền mua nhà và cưới vợ.
Tuổi trẻ và sức khỏe của Qingyu bị bóp nghẹt tại khu mỏ. Công nhân gần như không thể nhìn thấy hay nghe thấy nhau giữa những đất cát mịt mù. Tuy nhiên, thời điểm đó Qingyu cũng như nhiều người không hề ý thức được tác hại của bụi mịn đối với sức khỏe. Nhiều người chỉ lấy khăn đeo qua loa khi làm việc.
Vài năm sau, nhiều nam giới trong làng bắt đầu xuất hiện các triệu chứng về đường hô hấp, từ ho không dứt đến đau ngực, sốt cao. "Bụi phổi" trở thành một khái niệm được nhắc đến thường xuyên trong làng.
Luo Qingyu cùng nhiều người khác đã lỡ mất hạn chót nộp hồ sơ xin trợ cấp và buộc phải tự trả các chi phí chăm sóc y tế. Ông vừa qua đời vào ngày 11/10 trong phòng điều trị tích cực của bệnh viện địa phương.
Những tháng ngày cuối đời của Qingyu, việc đi lại trở nên khó khăn. Ông chỉ có thể ngồi trên ghế sofa, đeo ống thở gắn với máy lọc khí và chờ đợi kết cục không thể tránh khỏi.
Tuy nhiên, Daai Qingchen, một nhà hoạt động bảo vệ quyền lợi người lao động, khẳng định số công nhân mắc bệnh bụi phổi silic lên đến hơn 6 triệu người. Hàng nghìn người trong số đó sống tại xã Hán Nguyên và phần lớn là thợ mỏ.
Trung Quốc năm 2002 thông qua luật yêu cầu mọi đơn vị tuyển dụng lao động phải hỗ trợ chi phí y tế và sinh hoạt cho người lao động mắc bệnh liên quan đến nghề nghiệp. Từ năm 2014, chính quyền xã Hán Nguyên cũng bắt đầu bảo lãnh chi phí y tế cho những thợ mỏ mắc bệnh bụi phổi. Gia đình họ được trợ cấp chỉ 100 nhân dân tệ (gần 14 USD)/tháng.
Không phải thợ mỏ nào cũng tiếp cận được với những phúc lợi này. Nhiều người làm việc mà không có hợp đồng rõ ràng và không thể chứng tỏ mình mắc bệnh khi làm việc tại các hầm mỏ trong vùng. Nhiều cơ sở đã thay đổi chủ sở hữu, khiến việc truy trách nhiệm trở nên khó khăn.
Theo Tri Thức Trực Tuyến
Người đàn ông đứng chặn giữa đường ray để ngăn tàu chở dầu đi qua, tưởng bị phạt nào ngờ còn được trọng thưởng hơn 1 tỷ đồng
Chuyện đó đây - 52 phút trướcSự việc này dù đã xảy ra khá lâu nhưng nhiều năm gần đây được chia sẻ lại, thu hút sự chú ý của dư luận Trung Quốc.
Sếp cho nhân viên nghỉ phép nếu đi làm cảm thấy không vui
Bốn phương - 55 phút trướcĐể đạt được sự cân bằng tốt hơn giữa công việc và cuộc sống, người sếp ở Trung Quốc cho phép nhân viên nghỉ nếu có tâm trạng không tốt.
Đôi vợ chồng trúng số 31 tỷ đồng: Sống giản dị, mang tiền đi từ thiện
Bốn phương - 1 giờ trướcTại Anh, câu chuyện vợ chồng trúng giải xổ số trị giá 1 triệu bảng Anh đã khiến nhiều người nể phục vì lối sống giản dị.
Một phụ nữ suýt mất mạng vì 20 cục máu đông ở chân sau khi sinh
Bốn phương - 2 giờ trướcMột bà mẹ đã chia sẻ hình ảnh đáng sợ về 20 cục máu đông chết người được tìm thấy ở chân cô sau khi sinh con.
Thanh niên bán bảo hiểm 'nghèo' lại lái xe Lamborghini, Porsche, 'tậu' biệt thự, cảnh sát lập tức vào cuộc điều tra: Hàng trăm nạn nhân lộ diện, 1 người bị bắt giữ
Chuyện đó đây - 10 giờ trướcNam thanh niên này lọt vào tầm ngắm của cảnh sát sau khi lên sóng truyền hình để khoe khoang sự giàu có,
Nam sinh nghèo rửa bát thuê đỗ ĐH Oxford hiện ra sao sau 30 năm?
Tiêu điểm - 11 giờ trướcGĐXH - Từ cậu bé sống khu ổ chuột, rửa bát thuê từng ngày để sống, sau 30 năm, Vi Minh Ân trở thành doanh nhân nổi tiếng và là thành viên Ủy ban Khoa học và Công nghệ của Hạ viện Anh.
Robot 'tấn công' tàn bạo khiến kỹ sư tại nhà máy Thái Lan tử vong, camera an ninh ghi lại toàn bộ diễn biến gây ám ảnh
Chuyện đó đây - 21 giờ trướcSự cố xảy ra tại một nhà máy tại Chonburi (Thái Lan) đã khiến một nam công nhân tử vong tại chỗ.
‘Lớp băng tưởng như bất khả xâm phạm ở Nam Cực đang tan chảy từ bên dưới’
Chuyện đó đây - 1 ngày trướcCác chuyên gia khí hậu và đại dương nêu những dấu hiệu cho thấy ngay cả khối băng khổng lồ ở vùng cực Trái đất cũng có giới hạn, và giới hạn này đang thu hẹp.
CEO Tesla Elon Musk viết gì trong 'tâm thư' sa thải gửi nhân viên
Bốn phương - 1 ngày trướcGĐXH - CEO Tesla bày tỏ 'Đây là việc tôi ghét nhất nhưng nó phải được thực hiện”, song việc này là cần thiết cho giai đoạn phát triển tiếp theo của hãng xe điện số một thế giới.
Gia đình nghèo nhất làng bỗng có nhẫn vàng đeo kín tay: Cảnh sát, chuyên gia đến làm việc, phát hiện sự thật không như mơ
Chuyện đó đây - 1 ngày trướcGiàu lên một cách nhanh chóng, gia đình cụ ông người Trung Quốc bị nhiều người đồn đoán. Song thực tế mọi chuyện không như những gì mọi người tưởng tượng.
Cụ ông 87 tuổi để di chúc tặng hết tài sản 11 tỷ cho anh bán hoa quả, người thân bất bình khi biết nguyên nhân
Tiêu điểmQuyết định táo bạo để người lạ thừa kế tài sản đã khiến người thân ông cụ Trung Quốc này bất bình, đâm đơn kháng kiện.